Στη
σημερινή εποχή η παγκόσμια εξάπλωση των τεχνικών μέσων και ιδιαίτερα της
τηλεόρασης πολλαπλασίασε τις ευκαιρίες πληροφόρησης του πολίτη αλλά και τις
δυνατότητες χειραγώγησής του. Όλο και περισσότερο οι πολίτες συνειδητοποιούν
τους νέους κινδύνους χειραγώγησης και είναι σχεδόν βέβαιοι ότι στην εποχή της
κυριαρχίας των μέσων ενημέρωσης ζούμε σε πληροφορική ανασφάλεια. Κρίνεται
λοιπόν αναγκαίο να βρεθούν τα αίτια της παραπληροφόρησης και οι συνέπειές της.
Πρωταρχικά, η εμπορευματοποίηση των
μέσων μαζικής επικοινωνίας αποτελεί βασικό αίτιο της παραπληροφόρησης.
Ειδικότερα, αποτελούν κερδοσκοπικές επιχειρήσεις που δεν ενδιαφέρονται για την
ποιότητα της πληροφόρησης που προβάλλουν. Αντίθετα, τους νοιάζει ο εντυπωσιασμός
του κοινού και η ενίσχυση της θεαματικότητας που φέρει την αύξηση των εσόδων
από τις διαφημίσεις. Έτσι, καταφεύγουν στην παραπληροφόρηση για να ελκύουν την
προσοχή του κοινού διεκτραγωδώντας τα γεγονότα, διογκώνοντας θέματα της
επικαιρότητας και επηρεάζοντας τους πολίτες για σκοπούς που δεν εξυπηρετούν το
συλλογικό καλό.
Ακόμα, ο πνευματικός προσανατολισμός της σύγχρονης κοινωνίας ευθύνεται για την παραπληροφόρηση. Συγκεκριμένα, επειδή ο άνθρωπος ενδιαφέρεται για τα υλικά αγαθά και τον υπερκαταναλωτισμό έχει ως συνήθεια να αδιαφορεί για τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις και την πολύπλευρη ενημέρωση. Για αυτό έχει μειωμένη κριτική σκέψη και αντίσταση απέναντι στην κατευθυνόμενη πληροφόρηση. Τελικά, η στροφή του ατόμου σε ανάλαφρα θέματα που δεν απαιτούν πνευματική κόπωση και βαθύ προβληματισμό και η μη αναζήτηση της αλήθειας οδηγεί στην παθητικοποίησή του.
Πράγματι,
λοιπόν, πολλοί παράγοντες ευνοούν την παραπληροφόρηση των μέσων μαζικής
ενημέρωσης. Για αυτό και οι συνέπειές της είναι σοβαρές για τον σύγχρονο
άνθρωπο και κυρίως τους νέους.
Αρχικά, η παραπλάνηση και χειραγώγηση της κοινής γνώμης είναι μια
σημαντική συνέπεια της παραπληροφόρησης. Ειδικότερα οι πολίτες χάνουν την ελευθερία
σκέψης και βούλησης και μετατρέπονται σε αντικείμενα εκμετάλλευσης όσων
ελέγχουν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Έτσι, οι πολίτες αποπροσανατολίζονται
από τα σοβαρά ζητήματα, γι’ αυτό αποκτούν μια συγκεχυμένη εικόνα για την
πραγματικότητα με απόρροια, την όξυνση σοβαρών προβλημάτων.
Επιπλέον, αναπόφευκτα αποδυναμώνεται η δημοκρατία. Οι πολίτες αδυνατούν
να ασκήσουν αποτελεσματικό έλεγχο στους φορείς της εξουσίας και να προστατέψουν
τα δικαιώματά τους. Έτσι, ευνοείται η εμφάνιση αρνητικών φαινομένων στην
πολιτική ζωή και επικρατούν πρόσωπα χωρίς ήθος.
Από όλα τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι η υπεράσπιση της ελευθερίας του ανθρώπου στη σύγχρονη εποχή συνδέεται με την αντίστασή του στις σύγχρονες δυνάμεις ετεροκαθορισμού. Γι’ αυτό ο κάθε άνθρωπος θα πρέπει να στέκεται κριτικά και υπεύθυνα απέναντι στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, να επεξεργάζεται τις πληροφορίες που δέχεται και να ελέγχει την αξιοπιστία τους.
ΤΜΗΜΑ Β΄2
ΜΠΛΙΟΥΜΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου