Οι νέοι στον ωκεανό …των πληροφοριών, γράφει ο Λεωνίδας Σιλιτζής

Συμμετέχοντας πρόσφατα σε μια συζήτηση με συμμαθητές μου στην τάξη σχετικά με την πληροφόρηση σε θέματα της επικαιρότητας αντιλήφθηκα ότι αν επιχειρήσουμε να  ενημερωθούμε για οποιοδήποτε πολιτικό-κοινωνικό θέμα, ερχόμαστε αντιμέτωποι με έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών απ’ όπου αδυνατούμε να διαχωρίσουμε τη γνώμη από το γεγονός. Εμείς, οι νέοι, πέφτουμε εύκολα θύματα παραπληροφόρησης καθώς συγχέουμε το γεγονός με το σχόλιο του δημοσιογράφου, θεωρώντας ότι αποτελεί και αυτό μέρος της είδησης. Ορμώμενος λοιπόν από τη διαπίστωση αυτή, θα προσπαθήσω να ερμηνεύσω το συγκεκριμένο φαινόμενο  και  να παραθέσω τις επιπτώσεις της υπερπληροφόρησης των ΜΜΕ στους νέους.

Προσωπικά, θεωρώ ότι οι περισσότεροι νέοι παραπλανώνται εύκολα, καθώς αδυνατούν να διακρίνουν αντικειμενικά τα γεγονότα από την υποκειμενική εκτίμηση του δημοσιογράφου.Βασική αιτία της αδυναμίας αυτής των νέων, αποτελεί η έλλειψη του απαιτούμενου χρόνου για τη λεπτομερή επεξεργασία των διακινούμενων πληροφοριών,λόγω της πληθώρας των σχολικών και εξωσχολικών τους υποχρεώσεων. Αναπόφευκτα λοιπόν η όποια ενημέρωση είναι γρήγορη και επιδερμική, καθώς απουσιάζει η διάθεση για εμβάθυνση και ουσιαστικότερο προβληματισμό.

Από την άλλη, μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρουν οι φορείς αγωγής και κυρίως το σχολείο το οποίο εστιάζει περισσότερο στην ανάπτυξη της απομνημονευτικής ικανότητας έναντι της κριτικής σκέψης. Έτσι, οι νέοι δυσκολεύονται να επεξεργαστούν κριτικά τα καταιγιστικά μηνύματα που δέχονται και μετατρέπονται σε θύματα χειραγώγησης και αποπροσανατολισμού, ευάλωτα σε κάθε μορφή παραπληροφόρησης.

Τέλος, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η κυριαρχία της εικόνας που συνεπάγεται την υποχώρηση του λόγου. Κατ' αυτόν τον τρόπο υποβαθμίζεται το γλωσσικό αισθητήριο του νέου με αποτέλεσμα να αδυνατεί να κατανοήσει τα νοήματα που διατυπώνονται σε έναγραπτό κείμενο.

Όπως γίνεται αντιληπτό, οι αιτίες που εξηγούν την αδυναμία των νέων να διακρίνουν τις αληθινές από τις ψευδείς ειδήσεις ποικίλλουν. Βέβαια το ίδιο ποικίλλες  είναι και οι επιπτώσεις που προξενεί στη ζωή τους η υπερπληροφόρηση. Αναλυτικότερα,  η καταιγιστική ροή ετερόκλητων πληροφοριώναποδυναμώνει την κριτική ικανότητα του ανθρώπου, αφού αυτός υποχρεώνεται να αφομοιώνει καθημερινά έναν τεράστιο όγκο γνώσεων και γεγονότων, τα οποία είναι αδύνατο να ταξινομήσει και να ιεραρχήσει σωστά.Παράλληλα, κλονίζεται η εμπιστοσύνη του προς τους φορείς και τα κέ­ντρα ενημέρωσης, διότι δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την εγκυρότητα των πληροφοριών που λαμβάνει. Αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει στη βίωση αρνητικών συναισθημάτων, όπως είναι η καχυποψία, η ανασφάλεια και το άγχος, καθώς δεν είναι σε θέση να ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον.

Επιλογικά, ο καταιγισμός των πληροφοριών από τα ΜΜΕ αποτελεί μία από τις σημαντικότερες απειλές για τους σημερινούς νέους. Γι’ αυτό είναι αναγκαία η άμεση δραστηριοποίηση όλων των φορέων αγωγής ώστε η κατάσταση αυτή να αντιστραφεί το συντομότερο δυνατό.